Oblicze dzisiejszego buddyzmu w Chinach wyglądałoby zapewne zupełnie inaczej, gdyby nie dociekliwość pewnego w równym stopniu błyskotliwego, co zdeterminowanego mnicha znanego pod imieniem Xuanzang. Większa część jego ponad sześćdziesięcioletniego życia (602–664) przypadła na czas panowania dynastii Tang. Jest to w historii Chin okres powszechnie uważany za czasy spokoju i stabilizacji, w których kwitła wyrafinowana sztuka i poezja. Nauka Buddy – Przebudzonego dotarła na te tereny znacznie wcześniej, za pośrednictwem podróżujących Jedwabnym Szlakiem misjonarzy. Znana była już za czasów panowania dynastii Han, około II wieku n.e., czyli niemal czterysta lat przed narodzeniem Xuanzanga. Początkowo myśl buddyjska była w Chinach słabo rozumiana, zarówno ze względu na swoje powierzchowne podobieństwo do popularnej wówczas filozofii taoizmu, jak i z powodu ograniczonej dostępności tekstów oraz istotnych rozbieżności między ich różnymi chińskimi przekładami. Jeszcze za czasów Xuanzanga sytuacja ta była przyczyną powstawania wielu wątpliwości i sporów interpretacyjnych, co ostatecznie skłoniło młodego mnicha do wybrania się w daleką drogę do Indii, aby tam pozyskać oryginalne, sanskryckie teksty buddyjskie, a następnie jak najrzetelniej przetłumaczyć je na język chiński. Celem jego podróży był leżący w północno-wschodnich Indiach klasztor Nalanda, oddalony o około pięć tysięcy kilometrów od stolicy dynastii Tang – Chang’anu. Stawka była wysoka, ponieważ sukces planowanej wyprawy oznaczałby nie tylko uzyskanie znacznie pełniejszego obrazu nauk Przebudzonego, ale ostatecznie także całkowitą zmianę oblicza buddyzmu w Chinach.

Sama droga właściwie od początku naznaczona była trudnościami i niepowodzeniami. Xuanzangowi nie udało się uzyskać koniecznego pozwolenia na odbycie podróży, przez co zmuszony był przemieszczać się w tajemnicy, ukrywając się przed lokalnymi władzami lub podróżując w nocy w celu uniknięcia wykrycia. Nawet po przekroczeniu granicy cesarstwa sytuacja mnicha nie stała się prostsza, ponieważ czekała go uchodząca za wyjątkowo ciężką przeprawa przez pustynię Gobi. Według biografii Xuanzanga spisanej przez jego ucznia Huili, z pomocą podróżnikowi przyszedł w tej sytuacji sam bodhisattwa Awalokiteśwara. W nauce buddyjskiej bodhisattwa to istota, która znajduje się o krok od ostatecznego przebudzenia, jednak celowo powstrzymuje się od jego osiągnięcia, żeby działać na korzyść wszystkich innych żyjących istot, pomagając im osiągnąć nirwanę. Awalokiteśwara to imię jednego z najbardziej znanych bodhisattwów, któremu oddawano cześć zarówno w czasach Xuanzanga, jak i we współczesnych Chinach, z tą istotną różnicą, że obecnie modlitwy kieruje się do jego żeńskiej postaci – bodhisattwy Guanyin (w Japonii znanej pod imieniem Kannon), której różnego rodzaju przedstawienia są w obydwu krajach szczególnie rozpowszechnione.

Przeżywszy dzięki boskiej interwencji i własnej niezrównanej determinacji, uczony mnich dotarł do miasta Gaochang, stolicy królestwa o tej samej nazwie, którego władca był przychylny nauce buddyjskiej. Jednak i ta okoliczność ostatecznie okazała się dodatkową trudnością. Władca Gaochangu postanowił siłą zatrzymać u siebie Xuanzanga, zmusić go do pozostania w mieście i do głoszenia nauk dla lokalnej ludności. Dopiero kilkudniowa głodówka mnicha, która nieomal doprowadziła do jego śmierci, była w stanie zmienić wolę panującego.